วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง

วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง
ชื่อสามัญ	วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง, วัดตาเจ๊กโหละ,
ที่ตั้ง	ตำบลท่าม่วง อำเภอท่าม่วง จังหวัดกาญจนบุรี
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลท่าม่วง อำเภอท่าม่วง จังหวัดกาญจนบุรี ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ 41 ไร่ 2 งาน 67 ตารางวา

วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุงสร้างเมื่อ พ.ศ. 2330 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก โดยชาวจีนชื่อ โหละ และชาวบ้านเรียกว่า วัดตาเจ๊กโหละ ตามชื่อผู้สร้าง ต่อมาพระศรีสวัสดิ์ ผู้ครองเมืองศรีสวัสดิ์ กาญจนบุรี ซึ่งมีหน้าที่เก็บส่วยให้หลวง ได้มาตั้งเตาถลุงแร่รวมโลหะที่ริมท่าน้ำใกล้วัด ได้เปลี่ยนชื่อของวัดเป็น "วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง" ต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2446 พระภิกษุพรต จนฺทโสภ ได้มาจำพรรษาและได้เป็นเจ้าอาวาสวัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง และตำแหน่งเจ้าคณะอำเภอท่าม่วง เป็นเจ้าอาวาสรูปที่ 6 ของวัด เมื่อคราวพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จประพาสน้ำตกไทรโยค ทรงหยุดเรือพระที่นั่งที่หน้าท่าวัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง เพื่อทรงสดับพระสงฆ์สวด ชัยมงคลคาถา และสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส เคยเสด็จมาวัดนี้ครั้งหนึ่ง วัดนี้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภาได้ทรงอุปถัมภ์วัดนี้ จนสิ้นพระชนม์ชีพ เนื่องจากมีความสนิทกับพระครูยติวัตรวิบูลย์มาก่อน และได้สร้างขันน้ำมนต์สัมฤทธิ์ขนาดใหญ จารึกพระนามพร้อมตำแหน่งและตราประจำพระองค ์ถวายไว้แก่วัดด้วย

อุโบสถหลังเก่าได้รับการบูรณะในสมัยพระครูยติวัตรวิบูลย์ ได้สร้างรูปปั้น และยังได้สร้างรูปปั้นพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภาไว้ที่หน้าประตูเข้าอุโบสถเป็นที่ระลึก ต่อมา พ.ศ. 2494 พระครูโสภณประชานารถ (นารถ นาคเสโน) ได้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสรูปที่ 9 ได้ทำการบูรณะสร้างถาวรวัตถุต่างๆ เป็นจำนวนมาก เช่น กุฏิเจ้าอาวาส กุฏิสงฆ์ ฌาปณสถาน ตึกอิ่มจิตต์ กำแพงรอบวัด หอระฆัง ศาลาการเปรียญ และอุโบสถทรงจัตุรมุขที่ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปองค์ใหญ่ โดยบริเวณฐานพระพุทธรูปมีพระลัญจกร ของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ผนังภายในอุโบสถตกแต่งด้วยไม้แกะสลัก เป็นเรื่องพุทธประวัติ ซึ่งช่างแกะสลักใช้เวลาแกะสลักนานหลายปี อุโบสถของวัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2519