เกาะรัตนโกสินทร์

เกาะรัตนโกสินทร์
	พระบรมมหาราชวัง ศูนย์กลางของเกาะรัตนโกสินทร์
	ภาพแผนที่เกาะรัตนโกสินทร์
	เกาะรัตนโกสินทร์ ที่ตั้งของหมู่เกาะรัตนโกสินทร์ในกรุงเทพมหานคร
ภูมิศาสตร์
ที่ตั้ง	แม่น้ำเจ้าพระยา, คลองรอบกรุง
พิกัด	13°45′14″N 100°29′51″E / 13.7540249°N 100.4973646°E
ประเภท	เกาะขุด
เกาะทั้งหมด	2 เกาะ
เกาะหลัก	เกาะรัตนโกสินทร์ชั้นใน
พื้นที่	4.1 ตารางกิโลเมตร (1.6 ตารางไมล์)
การปกครอง
	ไทย
เขตปกครองพิเศษ	กรุงเทพมหานคร
เขต	พระนคร
แขวง	พระบรมมหาราชวัง ; วังบูรพาภิรมย์ ; วัดราชบพิธ ; สำราญราษฎร์ ; ศาลเจ้าพ่อเสือ ; เสาชิงช้า ; บวรนิเวศ ; ตลาดยอด ; ชนะสงคราม
เมืองหลวง	พระบรมมหาราชวัง (วังหลวง) ; เสาชิงช้า (ศาลาว่าการ)
แขวงใหญ่สุด	วังบูรพาภิรมย์ (ประชากร 8,489 คน)
ประชากรศาสตร์
เดมะนิม	ชาวพระนคร
ประชากร	28,546 คน (2565)
ภาษา	ไทย, แต้จิ๋ว, หมิ่นใต้, ปัญจาบ, ฮินดี, คุชราต
กลุ่มชาติพันธุ์	ไทยสยาม, ไทยเชื้อสายจีน, ไทยเชื้อสายอินเดีย
ข้อมูลอื่น ๆ
เขตเวลา	ICT (UTC+7);
รหัสไปรษณีย์	10200

เกาะรัตนโกสินทร์ เป็นพื้นที่ประวัติศาสตร์ในเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร^[1] ฝั่งตะวันตกติดกับแม่น้ำเจ้าพระยา ส่วนฝั่งตะวันออกติดกับคลองหลายสาย แต่เดิมเป็นที่อยู่ของชาวจีนในสมัยกรุงธนบุรี เกาะนี้เป็นที่ตั้งของพระบรมมหาราชวังกับศาลหลักเมืองกรุงเทพมหานคร และสถานที่อื่นที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์^[2]

ที่ตั้งและอาณาเขต[แก้]

เกาะรัตนโกสินทร์มีอาณาเขตอยู่ในเขตพระนครทั้งหมด ล้อมรอบด้วยแม่น้ำเจ้าพระยาและคลองรอบกรุง มีพื้นที่ประมาณ 4.1 ตารางกิโลเมตร หรือ 2,563 ไร่ แบ่งออกเป็น 2 ชั้น คือ

เกาะรัตนโกสินทร์ชั้นใน คือ บริเวณที่มีอาณาเขตล้อมรอบด้วยแม่น้ำเจ้าพระยาและคลองคูเมืองเดิม (คลองหลอด) เคยเป็นส่วนหนึ่งของกรุงธนบุรีมาก่อน มีพื้นที่ประมาณ 1.8 ตารางกิโลเมตร หรือ 1,125 ไร่ ตั้งอยู่ในท้องที่แขวงพระบรมมหาราชวัง

เกาะรัตนโกสินทร์ชั้นนอก คือ บริเวณที่มีอาณาเขตล้อมรอบด้วยคลองคูเมืองเดิม แม่น้ำเจ้าพระยาด้านทิศเหนือ คลองรอบกรุง (คลองบางลำพู-คลองโอ่งอ่าง) และแม่น้ำเจ้าพระยาด้านทิศใต้ มีพื้นที่ประมาณ 2.3 ตารางกิโลเมตร หรือ 1,438 ไร่ ตั้งอยู่ในท้องที่ส่วนใหญ่ของเขตพระนคร ได้แก่ แขวงชนะสงคราม แขวงบวรนิเวศ แขวงสำราญราษฎร์ แขวงศาลเจ้าพ่อเสือ แขวงเสาชิงช้า แขวงวัดราชบพิธ แขวงตลาดยอด และแขวงวังบูรพาภิรมย์

ในบางกรณี อาจจะนับเกาะรัตนโกสินทร์เพิ่มในช่วงพื้นที่ที่อยู่ระหว่างคลองรอบกรุงกับคลองผดุงกรุงเกษม ซึ่งจะหมายถึงเขตพระนครในแขวงที่เหลือ คือ แขวงบ้านพานถม แขวงบางขุนพรหม และแขวงวัดสามพระยา รวมทั้งเขตป้อมปราบศัตรูพ่ายและเขตสัมพันธวงศ์ทั้งเขต

ประวัติศาสตร์[แก้]

กรุงเทพมหานครได้สถาปนาขึ้นเป็นเมืองหลวงของไทยในปี พ.ศ. 2325 โดยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ย้ายเมืองหลวงจากกรุงธนบุรีมาตั้งที่ตำบลบางกอก ทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา เนื่องจากเหตุผลดังนี้

มีประชากรตั้งถิ่นฐานเพิ่มขึ้น ถ้าขยายเมืองออกไปทั้งสองฝั่งแม่น้ำจะไม่เหมาะสมแก่การปกป้องเมือง เพราะเมืองมีลักษณะเป็นเมืองอกแตก คือมีแม่น้ำไหลผ่านเมือง ทำให้ป้องกันข้าศึกได้ยาก และไม่สามารถขยายเมืองออกไปได้อีก
ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยามีพื้นที่กว้างขวางกว่า สามารถขยายเมืองออกไปได้ในอนาคต

เมื่อ พ.ศ. 2520 ทางราชการได้กำหนดชื่อ "เกาะรัตนโกสินทร์" ขึ้น เพื่อกำหนดไว้เป็นเขตปรับปรุงปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ เพราะถือเป็นกรุงรัตนโกสินทร์ระยะแรกเริ่ม^[3]

ดูเพิ่ม[แก้]

อ้างอิง[แก้]

↑ "Bangkok Walking Tour: Rattanakosin Island". National Geographic. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-06-13. สืบค้นเมื่อ 14 October 2012.
↑ "Rattanakosin Island". Thai Websites. สืบค้นเมื่อ 16 July 2016.
↑ "ประวัติเกาะรัตนโกสินทร์". ศูนย์ข้อมูลเกาะรัตนโกสินทร์.

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]

คู่มือการท่องเที่ยว Bangkok/Rattanakosin จากวิกิท่องเที่ยว (ในภาษาอังกฤษ)

13°45′N 100°30′E / 13.750°N 100.500°E / 13.750; 100.500{{#coordinates:}}: ไม่สามารถมีป้ายกำกับหลักมากกว่าหนึ่งป้ายต่อหน้าได้

[1] "Bangkok Walking Tour: Rattanakosin Island". National Geographic. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-06-13. สืบค้นเมื่อ 14 October 2012.

[TW-2] "Rattanakosin Island". Thai Websites. สืบค้นเมื่อ 16 July 2016.

[3] "ประวัติเกาะรัตนโกสินทร์". ศูนย์ข้อมูลเกาะรัตนโกสินทร์.

[1]

[2]

[3]